Zmiany dla OZE: biometan, wiatr i prosumenci - główne założenia nowelizacji ustawy o OZE

W dniu 18 listopada 2025 r. projekt nowelizacji ustawy został wpisany do Wykazu prac Rady Ministrów (projekt nr UD332), co oznacza rozpoczęcie rządowej procedury legislacyjnej. Projekt znajduje się obecnie na etapie opiniowania i uzgodnień międzyresortowych. Treść projektu ustawy nie została jeszcze opublikowana na stronach Rządowego Centrum Legislacji. 

Cele nowelizacji 

Celem kolejnej nowelizacji jest stworzenie warunków sprzyjających dalszemu rozwojowi odnawialnych źródeł energii w Polsce, w szczególności poprzez wzmocnienie ram prawnych dla biometanu oraz lądowej energetyki wiatrowej (onshore). Zmiany dotyczą również prosumentów oraz energetyki lokalnej.  

Nowelizacja wpisuje się w działania Ministerstwa Klimatu i Środowiska, które zmierzają do usprawnienia procedur związanych z lokalizacją i realizacją inwestycji w lądową energetykę wiatrową. Pozostaje to w związku z wcześniejszymi próbami liberalizacji przepisów dotyczących energetyki wiatrowej. 

Energetyka wiatrowa  

Projekt ustawy przewiduje znaczne ułatwienia dla inwestycji w lądową energetykę wiatrową. Jedną z najważniejszych propozycji jest możliwość lokalizowania farm wiatrowych w oparciu o tzw. Zintegrowany Plan Inwestycyjny (ZPI) - szczególny, uproszczony rodzaj miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, co ma przyspieszyć i uprościć procedury planistyczne.  

Dodatkowo projekt ujednolica zasady konsultacji społecznych przy planowaniu inwestycji wiatrowych z ogólnymi przepisami planistycznymi, dla zwiększenia przewidywalności całego procesu. Zwiększona miałaby zostać również rola lokalnych społeczności m.in. poprzez rozwój mechanizmów partycypacji oraz rozwiązań umożliwiających mieszkańcom czerpanie korzyści z realizowanych inwestycji. 

Ustawa wprowadza również uproszczenia w procedurach uzyskiwania pozwoleń dla inwestycji wiatrowych, co może przyczynić się do obniżenia barier regulacyjnych dla nowych inwestycji. 

Energetyka lokalna, prosumenci, magazyny oraz spółdzielnie energetyczne 

Nowelizacja ma przewidywać również szereg zmian mających poprawić warunki dla prosumentów, magazynów energii i spółdzielni energetycznych. Projekt będzie zakładać m.in. doprecyzowanie zasad sumowania mocy mikroinstalacji oraz magazynów energii, co ma ułatwić realizację inwestycji łączących instalacje OZE z magazynowaniem energii. 

Zmiany nastąpią również w zakresie udziału społeczności lokalnej w nowych inwestycjach w energetyce wiatrowej m.in. poprzez rozwój mechanizmów prosumenta wirtualnego zgodnie z zasadami określonymi w przepisach szczególnych. Celem jest zwiększenie akceptacji społecznej dla budowy farm wiatrowych poprzez bezpośredni udział mieszkańców w korzyściach energetycznych. Proponowane w tym zakresie rozwiązanie stanowi powrót do pierwotnej koncepcji ministerstwa. 

Przepisy projektu mają zwiększyć przejrzystość informacji prezentowanych na fakturach prosumenckich, w szczególności w zakresie naliczania i rozliczania depozytu prosumenckiego przez spółki obrotu, a także doprecyzować zasady jego końcowego rozliczenia po zmianie sprzedawcy energii. 
W przypadku spółdzielni energetycznych projekt ma uporządkować dotychczasowe regulacje, ułatwiając prowadzenie działalności oraz integrację źródeł OZE i magazynów energii. 

Biometan, biogaz, biomasa   

Jednym z kluczowych elementów projektu ma być wprowadzenie dedykowanego systemu wsparcia dla biometanu (a także biogazu i biomasy) w instalacjach o mocy elektrycznej powyżej 1 MW, co ma umożliwić objęcie wsparciem większych instalacji, które dotychczas często pozostawały poza systemem pomocowym. 

Wsparcie będzie najprawdopodobniej przyznawane w formie kontraktu różnicowego (analogicznie do aukcji dla produkcji energii elektrycznej z OZE), a operator, czyli Urząd Regulacji Energetyki (URE), będzie odpowiedzialny za ogłaszanie i rozstrzyganie aukcji.  

Ponadto projekt ma przewidywać uregulowanie zasad funkcjonowania tzw. gazociągów bezpośrednich dla biogazu, biogazu rolniczego lub biometanu, co ma na celu uproszczenie infrastruktury oraz logistyki przesyłu. 

Pozostałe zmiany w tym zakresie mają dotyczyć doprecyzowania zasad rozliczeń między wytwórcami biometanu a operatorami sieci gazowej, a także ułatwień w lokalizacji biogazowni rolniczych powyżej 1 MW, między innymi poprzez umożliwienie ich lokalizacji na podstawie uchwały rady gminy.  

Pozostałe zmiany - definicje, instalacje wodne, aukcje, klauzule dodatkowe 

Nowelizacja ustawy OZE przewiduje także rozszerzenie definicji instalacji OZE, m.in. o magazyny ciepła i chłodu, co wpisuje się w aktualny trend integracji sektorowej i zwiększa elastyczność rozwiązań dla wspólnot mieszkaniowych oraz spółdzielni.  

Projekt nowelizacji wprowadza możliwość ponownego objęcia systemem wsparcia elektrowni wodnych zlokalizowanych w miejscach wcześniej istniejących obiektów, a także korektę zasad wsparcia dla instalacji zmodernizowanych. Przewiduje się również rozwiązania dotyczące rozliczania energii elektrycznej w okresach cen ujemnych w systemie aukcyjnym OZE oraz alternatywne opcje rozliczeń dla instalacji fotowoltaicznych. 

Nowelizacja, poprzez uproszczenie i usystematyzowanie przepisów regulujących proces inwestycyjny, ma także odpowiedzieć na postulaty branży oraz samorządów, które wskazują na liczne bariery regulacyjne hamujące rozwój OZE.  

Etap procedowania 

Nowelizacja projektu ustawy MKiŚ została formalnie wpisana do Wykazu prac Rady Ministrów 18 listopada 2025 r., co oznacza rozpoczęcie rządowej procedury legislacyjnej. Projekt nie został jeszcze skierowany do Sejmu i znajduje się obecnie na etapie opiniowania oraz uzgodnień międzyresortowych. Treść projektu ustawy powinna wkrótce zostać opublikowana na stronach Rządowego Centrum Legislacji w ramach rządowego procesu legislacyjnego. Terminy przyjęcia projektu przez Radę Ministrów oraz jego dalszego procedowania i wejścia w życie zależą od tempa prac parlamentarnych.