Przyjęcie pakietu uproszczeń Omnibus: jak powinny reagować przedsiębiorstwa

Pakiet uproszczeń Omnibus ma na celu zmniejszenie presji związanej z raportowaniem. Nie oznacza to jednak całkowitego odejścia od raportowania zrównoważonego rozwoju. Poznaj naszą perspektywę na temat nadchodzących zmian i tego, jak powinny reagować przedsiębiorstwa.

Chociaż propozycja pakietu Omnibus ma na celu zmniejszenie liczby przedsiębiorstw, objętych zakresem dyrektywy o sprawozdawczości przedsiębiorstw 
w zakresie zrównoważonego rozwoju (CSRD) o około 80%, zakłada ona również uproszczenie wymogów regulacyjnych i zapewnienie przedsiębiorstwom z drugiej i trzeciej fali wdrożenia więcej czasu – pomagając im w ten sposób skuteczniej skupić się na kwestiach zrównoważonego rozwoju. Dyrektywa „stop-the-clock” została oficjalnie zatwierdzona przez Parlament Europejski i wprowadza następujące zmiany w poprzednio zatwierdzonym harmonogramie sprawozdawczości:

1. fala 1 – przedsiębiorstwa objęte dyrektywą NFRD: bez zmian, sprawozdawczość za rok obrotowy 2024 r.
2. fala 2 – duże przedsiębiorstwa: dwuletnie odroczenie, sprawozdawczość za rok obrotowy 2027 r.
3. fala 3 – notowane MŚP: dwuletnie odroczenie, sprawozdawczość za rok obrotowy 2028 r.

Coraz więcej klientów informuje nas, że brak jasnych wytycznych regulacyjnych powoduje zamieszanie.

Nasza rada? Kontynuacja integracji zrównoważonego rozwoju ze strategią biznesową i działalnością operacyjną przedsiębiorstwa - działania podjęte dzisiaj zaprocentują, gdy pojawią się szczegółowe wytyczne.

Krajobraz regulacyjny się zmienia — ale działania należy podjąć już teraz.

CSRD i raportowanie zrównoważonego rozwoju to nie  początek – to wynik dłuższej podróży. Są one częścią złożonego i dynamicznie rozwijającego się otoczenia regulacyjnego oraz oczekiwań rynkowych, które napędzają zrównoważone działania przedsiębiorstw.

Gromadzenie danych ESG w celu monitorowania zachowań i wyników pozostaje kluczowe. Nie chodzi tu wyłącznie o zgodność z przepisami – wymagane jest aktywne wdrażanie oraz stałe zaangażowanie kluczowych interesariuszy. Chociaż UE może uprościć wymogi sprawozdawcze i zmniejszyć liczbę przedsiębiorstw objętych przepisami, jej szerszy program regulacyjny – szczególnie w zakresie dekarbonizacji gospodarki – pozostaje ambitny. Przedsiębiorstwa zorientowane na przyszłość coraz częściej uznają, że zrównoważony rozwój nie jest obciążeniem, ale koniecznością biznesową – długoterminowa rentowność i odporność idą w parze z odpowiedzialnymi, zrównoważonymi praktykami.

Zalecamy przedsiębiorstwom skoncentrowanie się na zrozumieniu wpływów, ryzyk i szans związanych z ESG, które ich dotyczą, oraz włączenie perspektywy ESG do swoich ram zarządzania ryzykiem. Dzięki temu możliwe będzie uzyskanie głębszego wglądu w łańcuchy wartości przedsiębiorstw, zarówno na etapie upstream, jak i downstream, potencjalnie odkrywając przy tym znaczące możliwości zwiększenia efektywności.

Dodatkowy czas zapewniony przez dyrektywę „stop the clock”, wraz z trwającym uproszczeniem Europejskich Standardów Sprawozdawczości Zrównoważonego Rozwoju, nie powinien być postrzegany jako powód do wstrzymania działań, ale raczej jako szansa – okazja do włączenia zrównoważonego rozwoju do podstawowych praktyk biznesowych i budowania długoterminowej wartości dla interesariuszy.

Koszt bierności

Szczególnie w krajach, w których CSRD zostało już zaimplementowane do lokalnego ustawodawstwa, wstrzymanie wszystkich projektów związanych z ESG jest ryzykowne.

Ocena podwójnej istotności i szkolenia wewnętrzne powinny pozostać priorytetem w celu ograniczenia ryzyka nieprzestrzegania przepisów i zapewnienia zgodności z oczekiwaniami interesariuszy, w tym inwestorów i klientów.

Zaniedbywanie ryzyk związanych z ESG, może mieć wpływ na wyniki finansowe przedsiębiorstwa, na przykład poprzez:

• straty z tytułu niewypłacalności i braku płynności finansowej kredytobiorców
• zakłócenia w łańcuchu dostaw
• materializację ryzyk strategicznych i reputacyjnych, takich jak utrata wizerunku marki w wyniku postrzegania działań jako „greenwashing”
• opłaty wynikające z obowiązujących regulacji
• zakłócenia w codziennej działalności spółki
• narażenie aktywów na ryzyka klimatyczne
• wyższe składki ubezpieczeniowe i wzrost kosztów kapitału
• niezdolność do przyciągnięcia i zatrzymania najlepszych pracowników.

Okazja do zresetowania podejścia i zostania liderem rynku

Istnieje kilka powodów, dla których firmy powinny przyjąć zmiany wprowadzone przez unijną propozycję.

1. Zmniejszenie obciążeń regulacyjnych

Ograniczenie liczby firm zobowiązanych do stosowania wymogów CSRD, zmniejszy obciążenia regulacyjne i obniży koszty związane z przestrzeganiem przepisów. Dzięki temu przedsiębiorstwa będą mogły efektywniej alokować zasoby przeznaczone na sprawozdawczość, koncentrując się na perspektywie i wymaganiach interesariuszy w ramach podstawowej działalności. Mniej rygorystyczne wymogi sprawozdawcze pozwolą firmom osiągnąć większą efektywność operacyjną i oszczędności kosztowe.

2. Koncentracja na zrównoważonym rozwoju

Omnibus nie umniejsza znaczenia zrównoważonego rozwoju, a raczej umożliwia przedsiębiorstwom skoncentrowanie swoich wysiłków na kwestiach, które mają największe znaczenie. Dla tych, którzy nadal podlegają zakresowi CSRD, jest to szansa, aby dać przykład – ustanawiając branżowe standardy i promując zrównoważone praktyki, które będą miały wpływ na cały sektor.

Przedsiębiorstwa, które obecnie nie są objęte zakresem dyrektywy, powinny wykorzystać ten czas na wzmocnienie swoich strategii zrównoważonego rozwoju i pogłębienie zaangażowania na rzecz zarządzania środowiskowego i społecznego. W końcu sprawozdawczość nigdy nie była celem samym w sobie. Zawsze była narzędziem – środkiem służącym zachęcaniu do lepszego postępowania przedsiębiorstw.

W dzisiejszym świecie lepsze wyniki w zakresie ESG są nie tylko korzystne dla społeczeństwa, ale także dla biznesu.

3. Promowanie przejrzystości i zaufania

Nawet dla firm, które nie są już objęte zakresem CSRD, dalsze dobrowolne wdrażanie zrównoważonego rozwoju i raportowanie na jego temat to słuszne i przemyślane posunięcie. Taka postawa pokazuje zaangażowanie w przejrzystość prowadzonej działalności i pomaga budować zaufanie kluczowych interesariuszy – inwestorów, klientów czy pracowników. Dostosowanie się do standardów CSRD, nawet jeśli nie jest to wymagane, może wzmocnić reputację firmy i zwiększyć zaufanie interesariuszy.

4. Wspieranie innowacyjności

Dzięki zmniejszeniu obowiązków regulacyjnych, przedsiębiorstwa mogą skoncentrować swoje wysiłki na innowacyjnych rozwiązaniach, odpowiadających wyzwaniom związanym ze zrównoważonym rozwojem. Sprzyja to kulturze kreatywności i myślenia perspektywicznego, napędzając postęp w zakresie zrównoważonego rozwoju, który wykracza poza zwykłą zgodność z przepisami.

5. Przygotowanie do przyszłych regulacji

UE nadal koncentruje się na zrównoważonym rozwoju poprzez swoje zaangażowanie w zrównoważoną transformację, a przyszłe przepisy prawdopodobnie ulegną dalszym zmianom. Firmy, które proaktywnie dostosują się do pakietu Omnibus, będą lepiej przygotowane na kolejne zmiany.

Zaangażowanie się w praktyki zrównoważonego rozwoju już teraz stanowi solidną podstawę dla wdrożenia założeń przyszłych ram regulacyjnych i potencjalnych wymagań ze strony interesariuszy, dotyczących łańcucha dostaw, pracowników i dostawców usług finansowych.

To nie koniec — to tylko strategiczna przerwa w realizacji

Przygotowany przez Komisje Europejską pakiet uproszczeń Omnibus zakładający zmniejszenie zakresu CSRD o 80% może być posunięciem politycznym, ale nie oznacza to, że pozbawiony jest zalet. Dla firm, które chcą skoncentrować się na zrównoważonym rozwoju, jest to doskonała okazja do przeanalizowania i dostosowania swoich działań w tym zakresie.

Zmiany dają przedsiębiorstwom przestrzeń do złagodzenia presji regulacyjnej, jednocześnie stanowiąc okazję do wzmocnienia przejrzystości, celowości działań i przeanalizowania długoterminowego wpływu przedsiębiorstwa na otoczenie. Proaktywne podejście może nie tylko przygotować firmy na to, co nas czeka, ale także wesprzeć szersze ambicje UE w zakresie zrównoważonego rozwoju.

Zamiast wycofywać się z podjętych już działań, firmy mogą potraktować ten moment jako katalizator – zaproszenie do dostosowania strategii do zmieniającego się otoczenia i podjęcia świadomych działań. Dzięki temu będą miały lepszą pozycję do zapewnienia zgodności z przepisami w przyszłości, wzmocnią zaufanie interesariuszy i osiągną znaczący postęp na drodze do zrównoważonej przyszłości.